Δημήτριος Γαλάνης (1879-1966)


Hχογραφημένη ξενάγηση

Η Λήδα και ο κύκνος, 1936, οξυγραφία, 32,3 x 24 εκ.



Εδώ παρατηρούμε το μυθικό πρόσωπο της Λήδας, η οποία, με τη ράχη στραμμένη στον θεατή, βρίσκεται σε ένα – μάλλον – ουδέτερο περιβάλλον. Γίνεται αντιληπτό ωστόσο, ότι έχει μόλις λουστεί και με την άκρη ενός υφάσματος σκουπίζει το αριστερό της πόδι. Ταυτόχρονα πιάνεται, για να διατηρήσει την ισορροπία της, από ένα κλαδί και πιθανότατα βρίσκεται στις όχθες ενός ποταμού. Στα αριστερά της στέκεται ο Κύκνος, με τις φτερούγες του ανοιχτές, αγγίζοντας τον μηρό της. Το 1936, ο Δημήτριος Γαλάνης καταπιάνεται, όχι για πρώτη φορά, με το γνωστό σε όλους θέμα της Λήδας και του Κύκνου, έναν μύθο που έχουν εξετάσει ως θέμα πολλοί καλλιτέχνες. Άλλο αντίστοιχο είναι Οι Τρεις Χάριτες, χαρακτικό του ίδιου καλλιτέχνη, το οποίο εκτίθεται στην ίδια αίθουσα και σας ενθαρρύνουμε να παρατηρήσετε. Ο Γαλάνης χρησιμοποιεί εδώ την τεχνική της χαλκογραφίας, με την οποία επιτυγχάνονται εντονότερα οι φωτοσκιάσεις, μέσα από τις πολλαπλές και πολύ λεπτές χαράξεις. Έμφαση δίνεται περισσότερο στην απόδοση της πλαστικότητας του γυμνού, το οποίο καμπυλόμορφο πρωταγωνιστεί στη σύνθεση, παρά στη διάχυτη ερωτική ατμόσφαιρα που επικρατεί στον μύθο.

Ο Δημήτριος Γαλάνης είναι εκείνος που κατά κάποιο τρόπο θεμελίωσε τη νεοελληνική χαρακτική. Με την έκθεση χαρακτικής του το 1928 στο Ιλίου Μέλαθρον, αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον του ελληνικού κοινού για τη χαρακτική ως αυτόνομη τέχνη στην Ελλάδα. Εγκατεστημένος στο Παρίσι από το 1900, έλαβε την εκπαίδευσή του από την οικεία Σχολή Καλών Τεχνών. Ξεκίνησε να ασχολείται με τη χαρακτική μέσα από εικονογραφήσεις βιβλίων και έπειτα εξέλιξε την τεχνική του στο ελεύθερο χαρακτικό του έργο.

Έχοντας έρθει σε επαφή με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή χαρακτική, ο Γαλάνης μετέδωσε τον παλμό της ευρωπαϊκής καλλιτεχνικής πραγματικότητας στην Ελλάδα και θεωρείται μέγας δάσκαλος και διαμορφωτής της νεοελληνικής χαρακτικής μέχρι σήμερα.